Οι άνθρωποι ωριμάζουν πολύ όταν αντιμετωπίζουν το θάνατό τους.
Έχοντας βιώσει μεγάλη γκάμα συναισθημάτων (άρνηση, φόβο, θυμό, στεναχώρια, περισσότερη άρνηση) στο τέλος ένιωθαν την πολυπόθητη αποδοχή: Κάθε ασθενής γαλήνευε, τελικά, πριν πεθάνει.
Όταν τους ρωτούσα αν μετάνιωναν για κάτι ή αν θα έκαναν κάτι διαφορετικά, είδα ότι υπήρχαν πολλά κοινά στις απαντήσεις τους. Να πέντε – αυτά που άκουσα πιο συχνά:
1. Εύχομαι να είχα το κουράγιο να ζήσω τη ζωή μου όπως την ήθελα στ’ αλήθεια, κι όχι όπως περίμεναν οι άλλοι να τη ζήσω.
Όταν κανείς συνειδητοποιεί ότι η ζωή του σχεδόν τελείωσε, βλέπει πιο καθαρά πόσα (σημαντικά) όνειρά του δεν πραγματοποίησε. Οι περισσότεροι δεν είχαν κάνει ούτε τα μισά και τώρα έφευγαν ξέροντας ότι γι’ αυτό έφταιγαν οι επιλογές που είχαν κάνει – ή δεν είχαν κάνει.
Είναι σημαντικό να προσπαθήσεις να πραγματοποιήσεις κάποια απ’ τα όνειρά σου – με το που χάνεις την υγεία σου ίσως να είναι αργά.
2. Εύχομαι να μην δούλευα τόσο σκληρά.
Αυτό μου το είπαν σχεδόν όλοι οι άντρες ασθενείς μου. Έχασαν τα παιδικά χρόνια του γιου ή της κόρης τους, δεν έζησαν όσο θα μπορούσαν συντροφιά με το έτερό τους ήμισυ, δεν διασκέδασαν όσο ήθελαν.
Απλοποιώντας τον τρόπο ζωής σας και κάνοντας συνειδητές επιλογές κατά τη διάρκειά της είναι δυνατόν να ζήσετε με λιγότερα απ’ όσα νομίζετε. Και δημιουργώντας περισσότερο χώρο στη ζωή σας, γίνεστε πιο ευτυχισμένοι και ανοιχτοί σε νέες ευκαιρίες – πιο ταιριαστές με τον νέο τρόπο ζωής σας.
3. Εύχομαι να είχα το κουράγιο να εκφράσω τα συναισθήματά μου.
Πολλοί άνθρωποι καταπίεζαν τα συναισθήματά τους για αποφύγουν τσακωμούς ή για να μη στεναχωρήσουν τους άλλους. Το αποτέλεσμα ήταν πως συμβιβάστηκαν με μια μέτρια ζωή. Πολλές ανίατες ασθένειές τους σχετίζονταν, εν μέρει, με την πικρία και την αναπόφευκτη μνησικακία που κουβαλούσαν σ’ ολόκληρη τη ζωή τους.
Δε μπορούμε να ελέγχουμε τις αντιδράσεις των άλλων. Παρ’ ό,τι όμως οι άλλοι μπορεί αρχικά να αντιδράσουν άσχημα αν αρχίσετε να μιλάτε με ειλικρίνεια, μακροπρόθεσμα οι σχέσεις σας θα γίνουν πιο υγιείς και πιο ουσιαστικές. Αν δεν γίνουν, τότε απλώς ξεφορτώνεστε μια τοξική σχέση απ’ τη ζωή σας. Σε κάθε περίπτωση κερδίζετε.
4. Εύχομαι να είχα κρατήσει επαφή με τους φίλους μου.
Συχνά οι ασθενείς δεν είχαν συνειδητοποιήσει πλήρως τα ωφέλη μιας παλιάς, καλής φιλίας – μέχρι τότε. Και τότε συχνά ήταν αργά για να εντοπίσω τα άτομα απ’ το παρελθόν τους.
Πολλοί είχαν απορροφηθεί τόσο με τις ζωές τους που είχαν αφήσει καταπληκτικές φιλίες να μαραθούν. Συχνά οι ετοιμοθάνατοι μετάνιωναν βαθιά που δεν είχαν “ξοδέψει” περισσότερα σε μια φιλία. Όλοι ανεξαιρέτως νοσταλγούν τους φίλους τους όταν πεθαίνουν.
Ούτε τα λεφτά ούτε η κοινωνική θέση απασχολούν τους ανθρώπους τις τελευταίες στιγμές της ζωής. Αυτό που μένει τότε σε όλους είναι η αγάπη και οι σχέσεις τους με άλλους ανθρώπους. Κυρίως όμως η αγάπη.
5. Εύχομαι να είχα αφήσει τον εαυτό μου να νιώσει ευτυχισμένος.
Παραδόξως γι’ αυτό μετανιώνουν πολλοί ετοιμοθάνατοι. Οι περισσότεροι δεν είχαν καταλάβει, μέχρι το παρά πέντε, ότι η ευτυχία είναι επιλογή. Είχαν μείνει προσκολλημένοι σ’ αυτά που είχαν μάθει, στις συνήθειές τους. Η “ασφάλεια” του οικείου δεν τους είχε αφήσει να αλλάξουν ποτέ.
Ο φόβος της αλλαγής τούς είχε κάνει να υποκρίνονται στους άλλους (αλλά και στους εαυτούς τους!) ότι ήταν απολύτως ευχαριστημένοι με τη ζωή τους, όπως ακριβώς ήταν. Τώρα όμως μου έλεγαν πως ήθελαν να γελάσουν και πάλι με την ψυχή τους, να σαχλαμαρίσουν ξανά…
ΥΓ. Όταν είσαι στο νεκροκρέβατό σου, το τελευταίο πράγμα που σε απασχολεί είναι το τι σκέφτονται οι άλλοι για σένα.
Πόσο τέλειο θα ‘ταν αν μπορούσες να ελευθερωθείς απ’ όλα αυτά, να αφεθείς και να χαμογελάσεις αβίαστα ξανά – πολύ πριν από το θάνατό σου…
24ωρο
.jpg)
